En sık karşılaşılan ayak sorunlarının basında gelen tırnak batması (onychocrptosis), beraberinde getirdiği ağrı ve enfeksiyon durumlarıyla ön plana çıkıyor. Bireylerin günlük konforunu oldukça bozan bu tablo, önlem alınmadığında ileri bir hal alarak ayakkabı ya da çorap kullanımını bile mümkün kılmayacak sonuçları ortaya koyabiliyor.
Günümüzde batık sorunlarına yönelik birtakım çözümler sunulmaktadır. Bu çözümler kimi zaman uzman kontrolünde sağlanabilirken bazen evde yapılabilecek bireysel müdahaleleri de kapsamaktadır. Nitekim bireyin bu çözümlerden hangisiyle hareket edeceğinin değerlendirmesi sadece alanında deneyimli bir podolog eşliğinde sağlanabilir.
Podolog yaklaşımı bir batık sorununun evresinin değerlendirilmesinde etkilidir ve mevcut durumun hangi çözüm yollarıyla neticeye ulaşılabileceği konusunda bireyi en doğru şekilde bilgilendirebilir, gerektiğinde ise bu çözüm yollarına yönlendirebilir.
Batık sorunlarında çözüm yolları neler?
Batık sorunlarında çözüm yollarını daha basitten daha zahmetli olanlarına doğru bir sıralama planlayarak şöyle maddeleyebiliriz:
- Evde gözlem — Batık sorununun ilk evrelerinde bazı haberci bulgular söz konusudur. Bu bulguları ev koşullarına takip ederek hiçbir girişim yapmadan, sorun ilerlemeden ortadan kaldırılabilir. Bu bulgular yanlış tırnak kesimi ya da dar ayakkabı kullanımlarıyla ortaya çıkan hafif ağrı, kızarıklık ve şişlik şeklindedir. Bulguları ortaya koyan ayakkabı ya da hatalı kesimlerin tekrarlanmaması sorunu hiç ilerlemeden rafa rahatlıkla kaldırabilir.
- Kinesio bant desteği (podo-taping) — Dar bir ayakkabı ya da hatalı bir kesim sonucu gözlem yapmaya rağmen bir şekilde başlangıç belirtilerini ortadan kaldırmayan durumlarda ev koşullarında uygulanabilecek bazı girişimler tercih edilebilir. Örneğin genelde sporcuların kas sağlığı için ağırlıklı olarak kullandığı kinesio bant (podo-taping) uygulamaları parmak cilt dokusunun tırnağa olan baskısını önleyerek uzama ile risk teşkil eden tırnak yapısının zamanla tekrar sağlıklı noktasına ulaşmasını sağlayabilir. Bu işlem zaman ve sabır gerektirdiğinden özellikle tempo hallerinde özellikle tercih edilmelidir. Terleyen ya da neme maruz kalan ayaklarda bu yöntemi uygulamak güçtür ve etkisiz kalabilir.
- Tampon uygulaması — Her ne kadar günümüzde bu çözüme ait girişimler ev koşullarında denense de başlangıç evresinde olan bir batık sorununa ev koşullarında tampon desteği uygulamak son derece risklidir. Basit görünse de tamponların boyutu, tırnak üzerindeki uygulama noktası ve malzeme tercihi gibi durumlar sadece alanında deneyimli bir uzmanın değerlendirmesiyle sağlanabilir. Etkili bir çözüm sağlamak adına bir podolog muayenesi önemlidir. Çoğu zaman yanlış tampon destekleri tırnakta batığın daha da derinleşmesine, “onycholyse” olarak adlandırılan yaygın tırnak boşalmalarına sebebiyet verebilir. Tırnak yapısını zayıflatan ve özellikle mantar riski yönünden tırnağın direncini kıran bu komplike durumlar batıktan daha zahmetli bir hal alabilir. Bkz: Tampon Uygulaması.
- Bant uygulaması — Hafif işlemlerin çözüm sunamadığı ve tipik haliyle artık kesinleşmiş bir tırnak batması olarak nitelendirilen tablolarda uzman kontrolünde uygulamalar sunulur. Bu uygulamalarında başında gelen girişim tırnak üzerine uygulanan bant uygulamalarıdır. Bant uygulamaları tırnak yapısına özel tekniklerle tutturularak tırnağa uygulanan düzeltme hareketini esas alır. Tırnak plağına uyguladığı kuvvetle tırnağın uzama yönüne belirleyebilen bu girişimler periyodik olarak yine bir podolog kontrolünde takip edilir. Doğru bir işlem planında bir bant girişiminin sorunu çözüme ulaştırma süresi 2-4 ay aralığındadır. Bantlar son derece konforlu olduğundan ayakkabı ve çorap kullanımı gibi eylemleri kısıtlamamaktadır.
- Tel uygulaması — Batığın ileri bir hal aldığı durumlarda başvurulan ve sadece bir podolog tarafından sunulan tırnak teli (onychonyxie) girişimleri, batık konusundaki en etkili yöntemlerdendir. Kimi zaman kontrol altındaki bir enfeksiyonlu batığın bile bu girişimlerle çözüme ulaşması mümkündür. Bant girişimlerine kıyasla bu tel tekniklerinde tırnağın sorunlu kanatları özel kancalar yoluyla tutulur ve yine periyodik müdahalelerle çözümü beraberinde getirir. Ortalama 4-8 ay zaman aralığına denk gelebilen bu durumda tırnağın yapısı oldukça önemlidir. Kırılgan ya da zayıf tırnaklar tekniğin uygulanmasına engel olabilirken kalın ve deforme yapıdaki durumlar çözüm aralığını 8 ay üzerine de taşıyabilir. Özellikle ameliyat ya da darbe geçmişi olan batık sorunlarının çözüm ihtimali biraz daha güçtür. Yine de nihai değerlendirme bir podolog tarafından yapılmalı ve tırnağın mevcut durumuna göre değerlendirilmelidir. Bant girişiminde olduğu gibi tırnak teli uygulaması da günlük konforu bozmaz, ağrı oluşturmaz ve ayakkabı/çorap kullanımını etkilemez. Bkz: Tel Uygulaması.
Peki ya ameliyat ihtiyacı neye göre belirlenir?
Batık sorunlarında çözüm adımları uzun bir ilerleme evresine kadar ameliyata gerek kalmayacak şekilde sonuç verebilir. Genelde bazı faktörler göz önüne alınarak bahsettiğimiz yukarıdaki çözümlerin bile sonuç veremeyeceği, ağır tablolarda ameliyat ihtiyacı oluşabilir.
Bir podolog değerlendirmesi, bir batık sorununun ameliyat gerektirip gerektirmeyeceği yönünde bir köprü görevi görür.
Batık sorunlarında çözümün ameliyat gerektirebileceği bazı batık faktörler şunlardır:
- Evde yapılan gereksiz, bilinçsiz ve kötü müdahale — Genelde kulaktan duyma girşimlerin sağlıksızca uygulandığı bu durumda zarar alan tırnak yapısını ameliyat gerektirmeyen bir halde çözüme kavuşturmak neredeyse imkansızdır. Kırılan, parçalanan ve yaralanan tırnak yapısı basit çözümlerin bile önüne geçebilir. Bu durumda ameliyatlar kaçılmazdır. Bu girişimin temeli sadece ev koşullarında değil, pedikür uygulamalarında da yaygın olarak gözlenmektedir.
- Darbe — Herhangi bir nedenden ötürü şiddetli travmaya maruz kalan tırnak yapıları birçok çözüm tekniğinin uygulanmasına engel olabilir. Öyle ki, tırnaktaki bu travmalar kontrolsüz geliştiğinden çoğu zaman parmak yapısını bile etkileyebilir. Söz konusu durumda podolog desteği sadece pansumanla kısıtlıdır ve olayın nihai çözümü ameliyat gerektirebilir. Ayıca bu durumda tırnaklarda düşme ve kayıplar oldukça yaygındır.
- Zaten ameliyat geçmişi olan durumlar — Ülkemizde son 10 yıl içerisinde etkisini göstermiş Podoloji uygulamalarının birçok işletme kayıtlarında bireylerin başvuruları sırasında belirttiği ameliyat geçmişleri ön plana çıkmaktadır. Azımsayanmayacak bir orana sahip bu durumlar, ameliyat girişimleriyle dahi çözüm bulamamış ve arayışta olan kişilerin podolog desteğini denemek istemesiyle sonuçlanmaktadır. Bazı ameliyatlar basit çözümlerle bile sonuca ulaşabilecek batık sorunlarını bir podolog desteğiyle bile çözüme ulaşamayacak kadar vahim hale getirebilir. Örneğin batıktan kurtulmaya yönelik uygulanan bir operasyonun, ardında kalıcı şekil bozukluğu olan ve estetik görünmeyen tırnakları ortaya çıkarması gibi. Ameliyatlar doğru ve ihtiyaç görünen tırnak yapılarında uygulandığında etkilidir. Bu noktaya kadar ki en net girşimler non-cerrahi yaklaşımlar olarak nitelendirilen çözüm adımlarıdır. Özetle ameliyat son tercihtir ve son tercihi görmeden uygulanmamalıdır.
Batık sorunlarında çözüm yollarını detaylıca ele aldığımız bu içerik sadece bilgilendirme amaçlıdır ve tıbbi girişim ya da önerisi barındırmamaktadır. Her ayak sorununun evrelerine göre farklılık gösterebileceği göz önüne alındığında size özel yaklaşımı belirlemek için mutlaka bir podolog desteğine başvurmalısınız. Lewis® kaliteliyse alacağınız bilgi ve danışmanlık hizmeti her zaman ücretsizdir.
Sağlıklı günler dileriz. 🌸
